Rozwój technologii w przemyśle maszynowym stawia przed operatorami nowych wyzwań, zwłaszcza w kontekście maszyn objętych nadzorem Urządu Dozoru Technicznego (UDT). Innowacyjne rozwiązania z zakresu automatyzacji, cyfryzacji oraz zarządzania danymi zmieniają sposób pracy operatorów i wymagają od nich ciągłego podnoszenia kwalifikacji. W tym artykule omówimy, jakie umiejętności są obecnie kluczowe dla osób pracujących na stanowiskach związanych z obsługą maszyn UDT oraz jak nowoczesne technologie wpływają na ich codzienną pracę.
1. Automatyzacja procesów – przyszłość, która dzieje się dziś
Jednym z najważniejszych trendów w zarządzaniu maszynami UDT jest automatyzacja procesów. Coraz więcej przedsiębiorstw wdraża nowoczesne rozwiązania, takie jak systemy SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition), które umożliwiają zdalne monitorowanie i sterowanie pracą maszyn. Dzięki temu operatorzy mogą na bieżąco śledzić stan techniczny urządzeń, optymalizować ich działanie oraz reagować na wszelkie nieprawidłowości bez konieczności fizycznej interwencji.
Kluczowe umiejętności:
- Znajomość obsługi systemów automatyzacji, takich jak SCADA.
- Umiejętność interpretacji danych z systemów monitorujących.
- Wiedza z zakresu programowania maszyn i zdalnego sterowania.
W kontekście automatyzacji, niezbędna jest znajomość technologii IoT w przemyśle, która staje się standardem w zarządzaniu maszynami. Urządzenia te są wyposażone w czujniki i moduły komunikacyjne, które pozwalają na zbieranie danych o stanie maszyny w czasie rzeczywistym.
2. Cyberbezpieczeństwo – ochrona danych i maszyn
Wraz z rosnącą digitalizacją pracy maszyn objętych dozorem UDT, pojawia się nowe wyzwanie – cyberbezpieczeństwo. Nowoczesne maszyny są coraz częściej podłączone do sieci, co zwiększa ryzyko cyberataków. Operatorzy muszą być świadomi zagrożeń związanych z atakami hakerskimi i potrafić zabezpieczać systemy oraz urządzenia przed nieuprawnionym dostępem.

Kluczowe umiejętności:
- Znajomość podstawowych zasad bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni.
- Umiejętność identyfikacji potencjalnych zagrożeń.
- Wdrażanie odpowiednich procedur ochrony danych i systemów.
Warto zapoznać się z wytycznymi European Union Agency for Cybersecurity (ENISA) dotyczącymi ochrony przemysłowych systemów sterowania, co pozwala operatorom lepiej zrozumieć, jak zabezpieczać swoje stanowisko pracy.
3. Big Data i analityka predykcyjna – zapobieganie awariom
Kolejną technologią, która zyskuje na znaczeniu, jest analityka predykcyjna oparta na Big Data. Operatorzy maszyn UDT coraz częściej korzystają z zaawansowanych narzędzi analitycznych, które pozwalają na przewidywanie potencjalnych awarii maszyn na podstawie analizy zebranych danych. Dzięki temu można zapobiegać kosztownym przestojom i przedłużać żywotność maszyn.
Kluczowe umiejętności:
- Umiejętność korzystania z narzędzi analitycznych.
- Interpretacja danych oraz prognozowanie awarii.
- Wdrażanie procedur prewencyjnych na podstawie analizy danych.
Warto zapoznać się z narzędziami do zarządzania danymi, takimi jak Power BI, które są coraz powszechniej wykorzystywane w przemyśle do analizy operacyjnej.
4. Rozszerzona rzeczywistość (AR) – szkolenia i serwisowanie

Jedną z najnowszych technologii, która powoli wchodzi do przemysłu, jest rozszerzona rzeczywistość (AR). Dzięki AR operatorzy mogą w sposób interaktywny uczyć się obsługi maszyn, przeglądać instrukcje serwisowe na bieżąco, a także otrzymywać wskazówki w czasie rzeczywistym podczas naprawy urządzeń. To ogromne wsparcie zarówno dla nowych, jak i doświadczonych pracowników.
Kluczowe umiejętności:
- Wdrażanie AR do codziennych zadań operacyjnych.
- Obsługa urządzeń i oprogramowania AR.
- Umiejętność korzystania z interaktywnych instrukcji serwisowych.
Firmy takie jak PTC oferują rozwiązania AR dedykowane dla przemysłu, które mogą znacząco usprawnić procesy serwisowania i szkolenia.
5. Zarządzanie energią – optymalizacja pracy maszyn
W dobie rosnących kosztów energii i większej świadomości ekologicznej, zarządzanie energią staje się kluczowym elementem w pracy operatorów maszyn UDT. Nowoczesne maszyny wyposażone są w systemy monitorujące zużycie energii, a operatorzy muszą być świadomi, jak optymalizować działanie maszyn, aby minimalizować koszty oraz emisję CO2.

Kluczowe umiejętności:
- Znajomość zasad efektywności energetycznej.
- Monitorowanie i optymalizacja zużycia energii przez urządzenia.
- Wdrażanie zrównoważonych strategii operacyjnych.
Świadomość ekologiczna staje się coraz ważniejsza, dlatego warto zapoznać się z materiałami na temat Energy Management Systems (EMS), które pomagają operatorom w zarządzaniu energią w sposób efektywny.
6. Uprawnienia i ciągłe szkolenie – podstawa rozwoju kariery
Ostatnim, ale nie mniej ważnym aspektem pracy operatora maszyn UDT, są uprawnienia i ciągłe doskonalenie zawodowe. Technologie rozwijają się w szybkim tempie, dlatego kluczowe jest regularne podnoszenie kwalifikacji i zdobywanie nowych certyfikatów, które potwierdzają umiejętności operatora w zakresie obsługi nowoczesnych urządzeń.
Kluczowe umiejętności:
- Aktualizacja uprawnień UDT.
- Regularne uczestnictwo w szkoleniach z zakresu nowych technologii.
- Śledzenie zmian w przepisach dotyczących dozoru technicznego.
Więcej informacji na temat szkoleń i zdobywania uprawnień można znaleźć na stronie UDT-CERT, gdzie regularnie pojawiają się aktualizacje dotyczące kursów i wymagań dla operatorów.
Podsumowanie
Nowoczesne technologie zmieniają sposób zarządzania maszynami UDT, a operatorzy muszą dostosować się do nowych realiów. Automatyzacja, cyberbezpieczeństwo, analityka predykcyjna czy AR to tylko niektóre z obszarów, w których specjalistyczne umiejętności są niezbędne. Dlatego ciągłe szkolenie i podnoszenie kwalifikacji staje się kluczem do sukcesu w dynamicznie rozwijającej się branży przemysłowej.
Zainteresowany? Sprawdź, jak technologia wpływa na inne dziedziny pracy na stronie Industry Today, gdzie znajdziesz więcej informacji o nowoczesnych rozwiązaniach przemysłowych.
Jeśli chcesz dowiedzieć się jak wygląda proces rekrutacji operatora wózka widłowego, przeczytaj także ten wpis.